Cho Chikun chiến thắng DeepZen 2-1, chưa xuất hiện AlphaGo thứ hai

header-cho-chikun-vs-deep-zen-go-19th-23rd-november-2016

Sau thành công vang dội của Alpha Go, cờ vây đã không còn là “thành trì bất khả xâm phạm” đối với máy tính nữa. Và ngày càng nhiều các chương trình có thể đánh cờ ở trình độ chuyên nghiệp.

Nửa năm sau trận đấu với Lee Sedol, đây là lần thứ hai một phần mềm cờ vây thách đấu với các kỳ thủ chuyên nghiệp.

DeepZen là gì?

Zen là robot được xây dựng trên nền tảng Monte Carlo và Deep Learning tương tự AlphaGo. Zen xuất hiện tương đối nhiều trên KGS với nhiều version khác nhau.

DeepZen hiện nay được xem là chương trình mạnh thứ 2 sau Alpha Go, là bản mạnh nhất của Zen, Robot hiện đang chơi trên KGS với account có đẳng cấp cao nhất lên đến 9d (top 1-2 server).

Huyền thoại cờ vây Nhật Bản Cho Chikun

Cho Chikun nay đã gần 60 tuổi, ông vốn là kỳ thủ huyền thoại của Nhật Bản, 10 lần liên tiếp thắng giải Honinbo (điều mà cả kỳ thủ hiện đang “bất khả chiến bại” ở Nhật là Iyama Yuta cũng không làm được).

Ông được xem kỳ thủ mạnh nhất thế giới đầu thập niên 1980, trước thời đại của thầy trò Cho Hun Huyn – Lee Changho. Và dù không còn “bá đạo” như xưa, ông vẫn là một trong những kỳ thủ U60 mạnh nhất đang còn thi đấu trong các giải chuyên nghiệp.

cho-chikun-pic

Tổng quan về lần thách đấu này

Qua 3 ván đấu kịch tính, Cho Chikun đã giành thắng lợi trước Zen với tỉ số 2-1. Tuy nhiên, Zen cũng đã kịp thể hiện thương hiệu của mình bằng việc bắt chết một con rồng ở ván thứ hai. Không khó thấy rằng Zen đã thực sự đạt trình độ chuyên nghiệp qua những ván đấu này. Tuy nhiên người xem cũng có thể nhận ra rằng Zen còn xa lắm mới đạt đến đẳng cấp của Alpha Go.

Dưới đây là một số so sánh giữa Zen và Alpha Go. Dù cả 2 cùng sử dụng hệ Monte Carlo + Deep Learning, nhưng có một số khác biệt đáng kể.

Khác biệt giữa phong cách chơi

Zen rất thích chơi theo kiểu lấy ngoại thế lớn, bỏ mặc thực địa cho đối thủ, sau đó sẽ tấn công quyết liệt nếu đối thủ xâm nhập vào vùng ngoại thế này. Thậm chí có thể giết cả đám quân lớn. Nhiều người xem đã bình luận rằng phong cách này cũng giống với bản Zen chơi trên KGS.

cho_vs_zen_2_featured

AlphaGo, ngược lại, có vẻ không cần phải giết đám quân để thắng cờ. Trong hầu hết các ván đấu với Lee Sedol, AlphaGo đều giữ được sự cân bằng đến đáng ngạc nhiên, dạng như để đối thủ tự thua.

Khả năng đánh giá ván cờ

Sau mỗi nước đi, các chương trình cờ vây đều tự nhận định lại khả năng thắng trận (winrate) của mình để tính toán nước đi tiếp theo. Về mặt này, có thể thấy Zen còn thua xa AlphaGo.

Tỉ lệ tính toán này của Zen trong các ván đấu với Cho Chikun được xem là không chính xác lắm, thậm chí lúc các bình luận viên chuyên nghiệp bên ngoài khẳng định trận đấu đã gần như kết thúc, thì Zen vẫn tự cho mình khả năng thắng đến 60%, để rồi nhanh chóng chịu thua vài nước sau đó khi không đọc được một chuỗi tính toán tấn công rất mạnh của Cho Chikun.

Hơn nữa, trong suốt 3 ván đấu, winrate của Zen thay đổi lên xuống khá loạn xạ sau mỗi nước đi của Cho Chikun, chứng tỏ Zen đã không ít lần bị đối thủ con người gây ngạc nhiên.

Winrate vượt trội của AlphaGo

Ngược lại, trong các ván đấu với Lee Sedol, winrate mà Alpha Go tự đánh giá cho mình chỉ hai lần đi xuống, một lần là do nước đi “thần thánh” của Lee ở ván 4, và 1 lần khác ở ván 2, nhưng nhanh chóng tăng lên trở lại sau khi Lee bỏ qua nước đi mà Alpha Go nghĩ là có thể gây nguy hiểm cho mình.

DeepZen
Trận đấu được bình luận bởi kỳ thủ trẻ mới nổi của Nhật Bản Ichiriki Ryo

Còn lại, winrate của Alpha Go luôn bắt đầu tăng lên hơn 55% chỉ sau vài chục nước đi đầu tiên, và cứ thế tăng dần. Đến lúc tỉ lệ này lên đến hơn 70% thì các bình luận viên đều phải thừa nhận lợi thế của Alpha Go.

Vậy máy tính còn có thể mạnh đến mức nào?

Để trả lời câu hỏi này, có lẽ phải chờ đến khi Alpha Go tái xuất giang hồ vào năm sau theo lời hứa của DeepMind. Trên kênh bình luận chính thức của hội cờ vây Mỹ AGA, Kim Myung Wan 9P cho rằng DeepZen còn cách AlphaGo (version đánh bại Lee Sedol) ít nhất là một quân cờ.

Tuy nhiên, cũng có một số kỳ thủ cho rằng ngay tại thời điểm đánh với Lee Sedol thì AlphaGo đã mạnh hơn hẳn con người rồi, và sau nhiều tháng tiếp tục học tập thì chương trình này giờ đây thậm chí có thể chấp các kỳ thủ mạnh nhất vài quân cờ.

go_1000x560

Có một điều chắc chắn, nếu tiếp tục được nghiên cứu, máy tính hoàn toàn có thể mạnh hơn hẳn con người trong tương lai rất gần. Và, các kỳ thủ cờ vây, có lẽ cũng nên như những đồng nghiệp bên cờ vua 20 năm về trước, hãy chấp nhận máy tính như một công cụ rèn luyện để trở nên mạnh hơn, thay vì như một đối thủ cần phải vượt qua.

Khá nhiều nước đi “kiểu AlphaGo” (thậm chí cả khai cuộc ván 5 với Lee Sedol) đã nhiều lần xuất hiện lại trong các ván cờ của các kỳ thủ chuyên nghiệp gần đây.

Kỳ phổ 3 ván đấu

Ở dưới là kỳ phổ 3 ván đấu giữa Cho Chikun và DeepZen

Trận 1

 

Download SGF

 

Trận 2

 

Download SGF

 

Trận 3

 

Download SGF

 


Ở trên là bài đăng cộng tác của tác giả Phạm Việt Khôi. Nếu bạn muốn viết bài về cờ vây và đăng Blog cờ vây, hãy liên hệ với chúng tôi nhé.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *